Anayasa Mahkemesi(AYM), FETÖ yargılamalarıyla ilgili olarak, “Sohbetlere katılma ve sendika üyeliği örgüt üyeliği olmaz” kararını verirken, silahlı terör örgütü üyeliğinden yargılanmak için sanıkların örgütün en son emelini bilmesinin kıymetli olduğunu belirtti.
AYM, ‘FETÖ’ ile iltisaklı olduğu gerekçesiyle kapatılan sendikaya üye olması ve örgütün sohbet toplantılarına katıldığı gerekçesiyle ‘silahlı terör örgütü üyeliği’ hatasından müracaatçı öğretmene verilen mahpus cezasında hak ihlali olduğuna hükmetti. Yüksek Mahkeme, ihlalin ortadan kaldırılması için yine yargılama yapılması ve müracaatçıya 30 bin lira tazminat verilmesine karar verdi.
B.C.Ş, ‘FETÖ’ye üye olma’ kabahatinden yargılandığı Uşak 2’nci Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 2017’de 6 yıl 3 ay mahpus cezasına çarptırıldı. Tutuklu yargılanan Ş., kararla birlikte tahliye edildi. Mahkeme, münasebetinde sanığın, vazife yaparken açığa alındığını, şahitlerin anlatımlarına nazaran 17-25 Aralık 2013 tarihinden evvel FETÖ yapılanmasının düzenlediği dini sohbetlere katıldığı ve Etkin Eğitim Sendikası’na üye olduğu, ‘bu sendikanın bilhassa hükümet ve FETÖ yapılanmasının karşı karşıya geldiği dershane krizi sonrasında örgüte mensup öğretmenlerin kamuoyunda baskı ve pazarlık gücünü artırmak gayesiyle örgüt tarafından kullanıldığını’ belirtti. Ş.’nin temyiz talebi de reddedilerek karar 2019’da katılaştı.
“Örgüt mensuplarından biri olduğunu ileri sürülmemiştir”
Kararın nihaileşmesinin akabinde Ş, Anayasa Mahkemesi’ne kişisel müracaatta bulunarak, verilen mahkumiyet kararının kabahat ve cezaların yasallığı prensibini, özel hayata hürmet hakkını ve sendika hakkını ihlal ettiğini öne sürdü. Belge üzerindeki incelemesini tamamlayan AYM, birinci derece mahkemesinin verdiği kararla, cürüm ve cezaların yasallığı prensibinin, özel hayata hürmet hakkının, sendika hakkının ihlal edildiğine oy birliğiyle hükmetti.
AYM kararında şu tabirler yer verildi: “Buna rağmen yargı makamları müracaatçının FETÖ/PDY’nin sonuncu emelini ve sistemlerini bilen ve örgütlenme piramidinin üst katlarında yer alan örgüt mensuplarından biri olduğunu ileri sürmemiştir. Ayrıyeten FETÖ/PDY’nin devletçe bir terör örgütü kabul edilmeye ve herkesçe o denli bilinmeye başlanmasından evvel dini bir cemaat zannıyla irtibat ve iltisak halinde olduğu kelam konusu oluşumun bir terör örgütü olduğundan müracaatçının haberdar olduğunu öteki rastgele bir biçimde tez etmemiştir. Üyesi olduklarından bahisle şahısların cezalandırılmalarına neden olan bir oluşum yahut yapılanmanın terör örgütü olduğunu bireylerin bildiklerinin ortaya konulmaması, ceza hukukunun genel prensiplerine muhalif olduğu üzere bireylerin evvelce cürüm olarak tanımlanmayan fiilleri işledikleri gerekçesiyle ‘terör örgütüne üye olma’ üzere ağır hatalardan mahkum edilmeleri sonucunu da doğurabilir.”
“Suç ve cezaların yasallığı prensibinin ihlal edildi”
Kararda ayrıyeten, birinci derece mahkemesinin müracaatçının terör örgütüne üye olma şuuruyla hareket ettiğini ortaya koyamadığı vurgulanarak, “FETÖ/PDY’nin yasal yerde faaliyet gösteren bir sivil toplum örgütü, dini bir cemaat olduğu zannı ile hareket ederek örgüte sempati duyduğu ve örgütle irtibat kurduğu anlaşılan müracaatçının mahkumiyetinde kanıt olarak kullanılan fiillerinin kendisini cezai istikametten sorumluluk altına sokacağını makul olarak öngördüğü gösterilememiştir. Sonuç olarak müracaatçının bu halde terör örgütüne üye olma cürmünden mahkum edilmesi, anılan hatanın müracaatçının aleyhine öngörülemez biçimde genişletici bir yoruma tabi tutulması ile mümkün olmuştur. Ortaya çıkan bu sonuç Anayasa’nın 38’inci hususunun birinci fıkrası ile bağdaşmamaktadır. Anayasa Mahkemesi açıklanan münasebetlerle cürüm ve cezaların yasallığı prensibinin ihlal edildiğine karar vermiştir” denildi.
Başvurucuya 30 bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmedildi
Kararda ayrıyeten, sendika üyeliğinin “terör örgütüne üye olma” kabahatinden cezalandırılmasında kanıt olarak kullanılmasının sendika hakkına müdahale olduğu ve mahkemenin örgütün kesin maksadını bildiği ortaya konamayan müracaatçının temel hakları kapsamında bulunan faaliyetlerinin terör örgütü hiyerarşisi içinde gerçekleştirilmiş örgütsel faaliyetler olduğunu gösteremediği ve bu kapsamda özel hayatın saklılığının de ihlal edildiği aktarıldı.
Başvurucuya 30 bin lira manevi tazminat ödenmesi kararını da veren AYM, kararın bir örneğinin özel hayata hürmet hakkı, sendika hakkı ve cürüm ve cezaların yasallığı unsurunun ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yine yargılama yapılmak üzere Uşak 2’nci Ağır Ceza Mahkemesi ile Adalet Bakanlığı’na gönderilmesine hükmetti.(DHA)